Aurten berrogeita bost bat urte bete dira Xabier Kintanari “desikasi” aditza entzun nionetik. Ez nuen ulertzen ea zergatik erabili behar zen “desikasi” aditza euskarak “ahaztu” aditza duela. Geroago, urteak garrenean, ederto ulertu dut euskaltzain bilbotarraren xedea. Izan ere, ahazteak ez dakar egindakoa edo esandakoa desegitea. Desegitea desikasteak bakarrik ekar dezake. Izan ere, barkazioak ez ditu ekintzak ezabatzen, ez ditu esanikoak ezeztatzen.
Ekintza eta esaniko horiek gomutaren urruneko ganbaran gelditzen dira hurreko barkazioa galarazteko. Ahaztea tolesgabeen, errugabeen eta alzheimerdunen zoriona da, haiena bakar-bakarrik. Besteoi beti geratzen zaigu zeozer gomutaren ganbaran. Izan ere, Luis Haranburu Altunak 1978an “Desgizona” argitaratu zuenean, lan profetikoa idatzi zuen gizatasunaren galera azaldu zuelako. Desgizatu behar ote dugu berriro gizatu ahal izateko? “Des-” aurrizkia ezerezera eroan gaitzakeen hizki bakarra dugu, beste guztiak aringarriak baino ez dira.
Eta horrela heltzen gara Israelen eta Palestinaren arteko gatazka luzeegira. Eta “des-” aurrizkirik ez dagoenez gero, berriro bururatzen zaigu judegu terroristek 1946an Palestinako Dabid Erregearen hotelean egindako atentatua, 92 lagunen bizia idoki zuena, hildakoon artean 18 judegu zeudela. Egin-eginean ere, “des-” aurrizkirik ez dagoenez gero, barkazioa ezinezko bihurtzen da, eta barkazioa bidearen hasiera da, ez amaiera.
Eta barkazioa ezinezko bihurtu zen 2023an Hamasek 251 israeldar bahitu zituenean (haien artean, 30 ume). “Des-” aurrizkiak bahiketak eta hilketak ezabatzea dakar, baina “des-” aurrizki horren balioa maila teorikoan soilik dago, ezinezkoa da praktikan. Gaurgero ahaztea da aringarri bakarra, baina beldur naiz hori nahikoa izango ote den. Horrela, gizakion gurpil zoroan gizakiok desgizatzen gara egunean-egunean, eta egunean baino egunean desgizatuagotzen gara. Barkazioa, bidearen hasiera, geroago eta urrunago dago desgizonongandik, helezin.
