Bai. Gaur egun bada, izan ere, nolabaiteko mezenas bat Xakearen historia aldatu nahiko lukeena. Diru inbertitzailea da, Jean Henric Buettner du izena, alemaniar ekintzailea da bera, aktibista bat hain zuzen. Buettner, Magnus Carlsenekin lankidetzan aritu da, Xake-jokoa ekitaldi masibo eta kolektiboa bihurtu nahi duena, nazioarteko lehiaketa global bat sortzeko asmoz. Buettnerrek hirurogei urte ditu eta bere diruaren zati handi bat eta bere bizitzako hurrengo urteak Xake jokoa jendearentzat benetako entretenimendu eta joko bihurtzera dedikatzea erabaki du.
Lehiaketa Chess-960 formatuan jokatuko litzateke, Bobby Fischer-ek sortutako Xake-aldaera, bertan pieza nagusien hasierako posizioa ausaz Kuriositatea Xakean erabaki eta zehazten dena. Formatu honek sormena eta adimena lehenetsi nahi ditu, buruz ikasitako antzezlanak bigarren planoan utziz. Horrez gain, txapelketak beste kirol batzuetan inspiratutako entretenimendu elementuak sartu ditu, hala nola, Formula 1ean, jokalariek jasaten duten estres-maila eta aitorpen-kabina baten estiloan diseinatutako elkarrizketetan taupada-neurgailuekin. Bien arteko aliantza eta kimika azkar sortu ziren eta hiru hilabetetan antolatu zuten Freestyle Chess G.O.A.T. lehiaketa (munduko xake jokalari onenen parte-hartzearekin erronka), eta Carlseenek irabazi zuena.
Norvegiako xake jokalariak harreman tentsio oso handikoa izan ohi du Nazioarteko Xake Federazioarekin (FIDE) azken urteotan. Batez ere Xake 2022ko mundu klasikoan titulua jaso nahi ez eta utzi ostean, formatuarekiko desadostasunak zirela eta. Abendu horretan FIDEko presidente Arkadi Dvokovitxekin akordioa lortu zuela iragarri zuen, “elkarbizitza baketsua” izateko asmoz. Xake klasikoa eta Freestyle, bi formatuak elkarbizitzea ahalbidetuz.
Hala ere, handik gutxira, New Yorkeko munduko kopan tentsioak ostera eta 2000 euroko isuna jarri zioten, ez zuelako xakeari zegokion arropa aldatu nahi izan eta txapelketatik erretiratu egin zelako: “FIDEz nekatuta nago”. Kuriositatea, Xakean.