Gaztetan errugbian jokatzen nuen. Ez nintzen oso ona baina korrika abila. Astelehenetan arazoak jaikitzean. Gaur egun interes handiz jarraitzen dut. Errugbia “frantsesa” Donostian. Berriro ere giroak dar-dar. Beste garai batzuetan lez, Donostia euskaldunez inbaditua, euskaldun-frantsesez, frantsesez, Iparraldekoez, errugbi zaleak denak. Pakito Txokolatero, Boga Boga, Agur Xuberoa, Ba Gire, Txoria Txori Anoeta inguruko kale eta tabernetan abestiak non nahi. Txuri-gorriz, txuri-urdinez, taldeetako banderak, ikurrinak. Frantsesez, baita euskaraz ere. Familia osoak. Gazte eta ez hain gazteen taldeak. Txarangak eta trikitixak, taloak, kontzertuak, bazkari herrikoiak, bertsolariak. Emakumeak eta gizonak. Neskak eta mutilak. Txapelak eta kaikuak. Donostia Iparraldekoez gainezka. Eta euskaldun eta abertzale bezala, neure buruari galdetzen diot: zer ziren, zer ideiak zituzten, zer bozkatuko zuten, zer sentituko zuten, zergatik eramaten zituzten ikurrinak erabateko naturaltasunarekin, euskaldun sentituko ziren? Zer pentsatzen dute gutaz, hegoaldeko bizilagun “euskal-espainolez”? Eta “gurekin” izan dezaketen “harremanez”? Zer hausnarketa egin behar ikuskizun-opari honen aurretik? Zein izan behar, kirolaren, eta bereziki errugbiaren funtzioa iparraldeko eta hegoaldeko euskaldunen arteko mugaz gaindiko harremanetan? Ez dakit nolakoa izango den boto abertzalea Iparraldean eta Bidasoaren alde honetan datozen 100 urteetan, nola egokitu den Zazpiak Bat kulturalki edo politikoki Europa anitzan. Ezin imajinatu euskaldun guztien artean nolako harremana gauzatuko den. Ez dakit nolakoa izango den biharko Euskadi. Baina Anoetan jakin izan dut nolakoa horren gainetik, izan izango dela edozein dela ere. Ziur muga guztien gainetik hegan egingo duela. Zeren euskaldun izateko eta sentitzeko, ikurrinak maitatzeko eta eramateko modu asko daudela, haizeari ekinaz edo bihotzean diskretuki. Identitate mistoak, hizkuntzak ugari, elkarbizitza eta begirunea. Euskal Herria. Euskadi. Bedi.
